GIMP rozwinął się tak bardzo, że naprawdę stał się alternatywą dla Photoshopa. Ten darmowy program w najnowszej wersji zadowoli nawet profesjonalistów. Poznajmy ciekawe triki, pokazujące możliwości tego potężnego darmowego edytora grafiki.

GIMP dzięki nowym narzędziom, funkcjom i nowemu silnikowi GEGL do przetwarzania obrazów pracuje teraz o wiele sprawniej. Dużo operacji możemy przeprowadzać znacznie szybciej i w dodatku z podglądem bezpośrednio na przetwarzanym obrazie. Warto poznać tę wersję GIMP-a.

Zmieniamy wygląd i zawartość przybornika

Po zainstalowaniu i uruchomieniu GIMP 2.10 wita nas ciemnym kolorem interfejsu i schematycznymi ikonami narzędzi. Jeśli nie odpowiada nam ciemna skórka, możemy ją zmienić. Wystarczy z menu Edycja wybrać Preferencje i Motyw. Po wybraniu Motyw ikon zmienimy wygląd ikon. Żeby zmienić zawartość przybornika z narzędziami, z menu Edycja wybieramy Preferencje. W nowym oknie rozwijamy opcje dotyczące interfejsu i klikamy na Przybornik. Aby dodać do przybornika skrót z narzędziem czy filtrem, włączamy ikonę oka. Przy niechcianych narzędziach wyłączamy oko. Klikamy na OK.

Podstawowe operacje

Otwieranie plików

1 Aby otworzyć istniejący plik, w menu Plik klikamy na Otwórz... i wybieramy plik z dysku komputera. W ten sposób możemy wczytywać zarówno pliki w natywnym formacie Gimp-a (XCF), jak i w pozostałych (na przykład JPEG).

2 Obrazy możemy również wczytać jako warstwy - w tym celu z menu Plik wybieramy Otwórz jako warstwy… Wówczas nowy plik zostanie dodany do już otwartego jako nowa warstwa lub warstwy (jeśli był to wielowarstwowy projekt).

3 Zdjęcie możemy również przeciągnąć na okno Gimp-a, a także wczytać bezpośrednio z internetu (wybieramy polecenie Otwórz położenie…).

Tworzenie obrazu

1 Aby utworzyć nowy pusty obraz, z menu Plik wybieramy Nowy…. W oknie dialogowym określamy wymiary (możemy je wskazać z szablonu), a także pozostałe parametry, jak rozdzielczość, kolor tła czy przestrzeń kolorów obrazu.

2 Prace możemy również utworzyć z zawartości schowka, zrzutu ekranu czy skanera. W tym celu w menu Plik klikamy na Utwórz i wybieramy odpowiednią opcję.

Zapisywanie projektu

1 Naszą pracę - szczególnie gdy jest skomplikowana i zawiera warstwy - zawsze warto zapisywać w natywnym formacie XCF. Zapis w tym formacie jest bezstratny. W tym celu z menu Plik wybieramy opcję Zapisz jako… lub Zapisz kopię…

2 Jeśli chcemy zapisać obraz w innym formacie, z menu Plik należy wybrać opcję Wyeksportuj lub Wyeksportuj jako…. Gimp pozwala w ten sposób zapisać między innymi obraz w formacie JPEG, GIF, PNG, TIFF czy nawet PSD - z warstwami, które można edytować w Photoshopie. Podczas zapisu musimy wpisać wybrane rozszerzenie przy nazwie pliku.

3 W zależności od wybranego formatu pojawi się okno zawierające opcje eksportu. W przypadku formatu JPEG musimy suwakiem określić kompresję obrazu. Poniżej widoczny jest rozmiar pliku. Jeśli zaznaczymy Podgląd w oknie obrazu, efekt kompresji bedziemy mogli obserwować w oknie podglądu.

W centralnej części interfejsu widoczne jest okno edytora obrazu A. Gimp pozwala otworzyć wiele obrazów naraz - te dodatkowe są widoczne jako zakładki. Po lewej stronie znajduje się przybornik z narzędziami oraz polami wyboru koloru pierwszoplanowego i koloru tła B. Po kliknięciu na wybrane narzędzie w panelu poniżej pojawiają się jego opcje C.

Niektóre ustawienia - takie jak wybór końcówek pędzla, gradientów i tekstur czy dynamiki pędzla - znajdziemy w panelach po prawej D. Oprócz tego znajdują się tu panele pozwalające kontrolować warstwy i kanały obrazu, historię cofnięć, ścieżki czy inne opcje E. Panele w Gimp-ie nazwane są dokami lub dokowalnymi oknami dialogowymi, gdyż można je dowolnie aranżować i przypinać lub umieszczać w oknie Gimp-a luzem. Panele znajdziemy w menu Okna po kliknięciu na Dokowalne okna dialogowe. Po kliknięciu na ikonę strzałki wyświetlimy opcje doków, na przykład styl wyświetlania paneli lub możliwość zamknięcia karty.

Jak wyciąć obiekt z tła i wstawić na inne

Jeśli tło na zdjęciu wydaje się brzydkie czy niepasujące do fotografowanego motywu, możemy podłożyć inne tło. Taki zabieg przydaje się na przykład wtedy, gdy chcemy dobrze wyeksponować obiekt, a oryginalne tło bardzo rozprasza. Jeśli planujemy sprzedać produkt na przykład na Allegro, warto go umieścić na białym, jednolitym tle (serwis aukcyjny rekomenduje takie właśnie fotografie produktów). Jeśli nie mamy możliwości od razu zrobić takiej fotki, przygotujmy ją w GIMP-ie.

1. Aby umieścić obiekt na innym tle, musimy go najpierw dokładnie zaznaczyć, a następnie wyciąć. W tym celu z przybornika wybieramy jedno z narzędzi do zaznaczania, na przykład Inteligentne nożyce. Jest to narzędzie przydatne w zaznaczaniu nieregularnych krawędzi, jak w przypadku puchatej zabawki. W przypadku prostych krawędzi lepiej użyć narzędzia Odręczne zaznaczanie obszarów.

2. Na panelu z opcjami zaznaczamy (A) lub (B) (by dodawać kolejne zaznaczenia). Jeśli chcemy, aby zaznaczenie było miękkie, zaznaczamy (C) i ustawiamy promień rozmycia (D) krawędzi wyciętego obiektu. Potem możemy to jeszcze poprawić (po wybraniu z menu Zaznaczenie opcji Zmiękcz…). Warto również zaznaczyć (E), by zanim utworzymy kolejny węzeł zaznaczenia, widzieć, jak ono będzie przebiegać.

3. Powiększamy podgląd obiektu, by móc dokładniej zaznaczać. W tym celu wciskamy klawisz Ctrl i kręcimy kółkiem myszy. By przesuwać podgląd na boki, wciskamy Alt lub Shift i kręcimy kółkiem myszy.

4. Klikamy wzdłuż krawędzi i przeciągamy linię zaznaczenia. Im bardziej zróżnicowana linia brzegowa, tym gęściej musimy tworzyć węzły zaznaczenia.

Warto wiedzieć, że klikając na linię, możemy w każdej chwili dodać węzeł (F), który pozwoli nam zmienić nieco przebieg linii zaznaczenia.

5. Obrysowujemy w ten sposób cały obiekt, aż dojdziemy do początkowego węzła.

Wtedy wciskamy i zaznaczenie zostaje utworzone. 

6. Jeśli wewnątrz zaznaczenia znalazły się elementy tła, trzeba je obrysować w trybie odejmowania zaznaczenia. Możemy to zrobić tym samym lub innym narzędziem selekcji. 

7. Teraz na panelu z warstwami klikamy na a w oknie dialogowym zaznaczamy i klikamy na Dodaj. Do warstwy z obiektem została dodana czarno-biała maska. Czarny kolor maski ukrywa obraz dookoła zaznaczonego obiektu, a biały kolor sprawia, że ta część warstwy jest widoczna. 

8. Usuwamy zaznaczenie, wybierając z menu Zaznaczenie opcję Brak. Jeśli z jakiegoś powodu chcielibyśmy znowu utworzyć zaznaczenie, klikamy prawym przyciskiem myszy na maskę warstwy i wybieramy Maska warstwy na zaznaczenie.

9. Na panelu z warstwami klikamy na i tworzymy nową warstwę. Jeśli potrzebujemy białego tła (jak na Allegro), wybieramy taką opcję z listy.

Klikamy na przycisk OK. Możemy też dodać jako tło inny obraz – na przykład z menu Plik wybierając Otwórz jako warstwy.

10. Ponieważ nowa warstwa została dodana ponad warstwą z obiektem (na samej górze stosu warstw), musimy zamienić ich kolejność. Na panelu warstw przeciągamy białą warstwę poniżej tej z obiektem albo klikamy na przycisk

11. Jeśli mamy zastrzeżenia co do jakości wycięcia obiektu, możemy to nadal poprawić – pomaga w tym maska przy warstwie. Jeżeli chcemy usunąć nadmiar tła przy brzegu obiektu, zaznaczamy maskę. Następnie pędzlem w kolorze czarnym malujemy po zdjęciu, usuwając piksele. Analogicznie za pomocą białego pędzla możemy odsłonić to, co zostało zakryte.

12. Na koniec możemy spłaszczyć obraz, a potem wykadrować (miniatury na Allegro mają proporcje kwadratu) czy poprawić kontrast lub kolory. Jak to zrobić, można dowiedzieć się z innych porad w książce z serii Biblioteczka Komputer Świata 5/2018. 

Jak zmienić lato w jesień

Jeśli na zdjęciu przytłacza nas ilość zieleni, a marzymy o klimatycznej jesiennej fotce, możemy porę roku zmienić za pomocą narzędzi GIMP-a. Oto jak to zrobić.

1. Otwieramy zdjęcie w programie GIMP i klikamy na by powielić warstwę z fotografią. Zmieniamy tryb mieszania.

2. Teraz z menu Kolory wybieramy Składowe i Mikser kanałów… W oknie znanego już nam miksera zaznaczamy Zachowanie luminancji i przesuwamy suwak Zieleń w kanale czerwienimocno w prawo. Pozostałe suwaki na kanale czerwonym przesuwamy delikatnie w lewo, obserwując efekt na podglądzie zdjęcia. Gdy już dopracujemy rezultat, klikamy na OK. Gotowe! 

Jak zrobić słoneczną poświatę

Niekiedy na zdjęciach brakuje nam klimatu. Marzymy o uchwyceniu magicznej poświaty, cieplejszych kolorów i miękkości. Zobaczmy, jak w GIMP-ie dodać do zdjęcia słoneczny blask.

1. Otwieramy zdjęcie. Następnie na panelu z warstwami klikamy na by utworzyć nową pustą warstwę.

W oknie dialogowym jako Wypełnienie wybieramy Przezroczystość i klikamy na OK. Zaznaczamy warstwę.

2. Z przybornika wybieramy narzędzie Gradient. W polu koloru pierwszoplanowego wybieramy kolor jasnopomarańczowy. 

3. Na panelu z opcjami narzędzia z listy wybieramy gradient z wybranym przez nas kolorem pierwszoplanowym i z przezroczystością. Wskazujemy również Kształt gradientu, a suwak Przesunięcie przesuwamy w prawo.

4. Teraz, wciskając lewy przycisk myszy, klikamy na zdjęcie i przeciągamy myszą, tworząc gradientowy okrąg.

Przeciągając za linię, powiększamy i zmieniamy kierunek gradientu. Klikając na punkt na linii, możemy jeszcze zmodyfikować wygląd gradientu, a z wciś­niętym klawiszem Alt przesuniemy całość w inne miejsce na obrazie. Aby zaakceptować gradient, wciskamy Enter.

5. Z menu Filtr wybieramy Rozmycie i Rozmycie Gaussa… W oknie filtra ustawiamy mocne rozmycie.

Klikamy na OK. Następnie kilkukrotnie powtarzamy polecenie rozmycia (wystarczy wciskać skrót Ctrl+F), by efekt był silniejszy.

6. W kolejnym kroku zmieniamy tryb mieszania górnej warstwy na Przesiewanie. 

Możemy też poeksperymentować z innymi trybami mieszania, na przykład Miękkie światło lub Twarde światło, oraz kolorami gradientów. Jeśli efekt jest za mocny, zmniejszamy krycie warstwy.

Jeżeli za słaby, klikamy na i powielamy warstwę z efektem.

7. Jeśli uzyskany efekt nas jeszcze w pełni nie zadowala, możemy dodać do zdjęcia dodatkowy efekt słońca. Zaznaczamy warstwę tła i powtarzamy punkt 1. Nowa warstwa powinna znaleźć się pod warstwą z efektem. 

8. Teraz z menu Filtry wybieramy Świat­ło i cień, a potem Błysk gradientowy… W oknie wybieramy jeden z efektów.

Klikając na Edycja, możemy własnoręcznie opracować wygląd błysku i flary.

9. Na zakładce Ustawienia określamy wielkość czy kolory błysku.

Klikamy na podgląd, by umiejscowić błysk w kadrze. Klikamy na OK. Błysk został dodany.

Teraz z menu Filtr wybieramy Rozmycie i Rozmycie Gaussa… i nieco go rozmywamy.

10. Za pomocą narzędzia Uniwersalne przekształcenie skalujemy efekt i umieszczamy w docelowym miejscu w kadrze.

Zmieniamy tryb mieszania warstwy z błyskiem na Przesiewanie. Za pomocą narzędzia Gumka wycieramy krawędź warstwy z błyskiem.

11. Jeśli nadal nie jesteśmy usatysfakcjonowani kolorami zdjęcia, zastosujmy jeszcze jeden trik. Tworzymy nową warstwę pod warstwami z efektami i ponad tłem (patrz punkt 7). Ustawiamy tryb mieszania nowej warstwy na Miękkie światło. 

12. Teraz z menu Filtry wybieramy Renderowanie, Szum i Plazma. W oknie dialogowym przesuwamy suwak Turbulencje w lewo, wygładzając kolory.

Następnie klikamy na Nowe ziarno, poszukując właściwego ustawienia kolorów. Na koniec klikamy na OK. Możemy jeszcze ewentualnie zmienić krycie lub tryb mieszania warstw obrazu. 

Jak bezpiecznie zapisać zdjęcie do internetu

Nasze aparaty i smartfony dodają do zdjęć sporo informacji o nas. Poczynając od modelu i ustawień aparatu, a kończąc na lokalizacji wykonanej fotografii. Można je zobaczyć za pomocą różnych programów (także GIMP-a – po wybraniu z menu Obraz opcji Metadane, Wyświetl metadane),a lokalizację wyświetlić na różnego typu mapach.

W ten sposób możemy pokazać innym, gdzie i jak mieszkamy. Jeśli takie dane wpadną w niepowołane ręce, mogą stanowić dla nas zagrożenie. Dlatego przed umieszczeniem zdjęcia w internecie starannie usuńmy dane. Możemy to zrobić, zapisując fotkę w GIMP-ie.

1. Z menu Plik wybieramy Wyeksportuj jako… Nadajemy nazwę plikowi i wybieramy rozszerzenie odpowiednie dla internetu (.jpg, .webp). Klikamy na Wyeksportuj. 

2. Jeśli wybraliśmy JPEG, w oknie ustawień jakości rozwijamy Ustawienia zaawansowane i usuwamy zaznaczenia z pól. Klikamy na Wyeksportuj.

3. Jeśli wybraliśmy WebP (format, za pomocą którego lepiej skompresujemy zdjęcie, nie tracąc jakości), w oknie ustawień jakości rozwijamy Ustawienia zaawansowane i usuwamy zaznaczenia z pól . Klikamy na Wyeksportuj.

Jak przygotować nakładkę na zdjęcie profilowe na Facebooku

Na Facebooku z różnych okazji dodajemy do zdjęcia profilowego nakładki, na przykład informujące o naszym poparciu dla jakiejś inicjatywy. Zobaczmy, jak samodzielnie stworzyć taką nakładkę w GIMP-ie.

Możemy do tego celu wykorzystać na przykład nasze własne logo czy grafikę lub logo ulubionego czasopisma. Grafikę Komputer Świat na przezroczystym tle można pobrać na przykład ze strony Wikipedii. Podobnie jak facebookową ikonę Lubię to, którą wkomponujemy w nakładkę.

1. Z menu Plik wybieramy Nowy… W oknie dialogowym podajemy wymiary. Teraz rozwijamy Zaawansowane opcje i wybieramy Wypełnienie: Przezroczystość. Nasza nakładka musi być na przezroczystym tle. Klikamy na OK. 

2. Jeśli w komponowaniu nakładki przeszkadza nam wygląd czy kolor domyślnej szachownicy symbolizującej przezroczystość, zmieńmy to. Z menu Edycja wybieramy Preferencje. Przechodzimy do działu Interfejs i Wyświetlanie. Z listy wybieramy inny wygląd przezroczystości i klikamy na OK.

3. Teraz z menu Plik wybieramy Otwórz jako warstwy... Wczytujemy do GIMP-a grafiki na przezroczystym tle. Jeśli wybraliśmy plik SVG, może pojawić się okno dialogowe, w którym określamy potrzebny rozmiar grafiki.

4. Wczytane grafiki ułożone są na osobnych warstwach. Zaznaczamy wybraną warstwę, aby ją przesuwać czy skalować. Do tego celu możemy wykorzystać narzędzie Uniwersalne przekształcenie. Aby skalować warstwę z zachowaniem proporcji, przeciągamy za narożnik (zewnętrzny kwadrat musi być podświetlony na żółto) i wciskamy Shift. 

5. Ustawiamy pozycję naszych grafik tak, aby nie zasłaniały potem zbyt mocno profilowego zdjęcia. Pamiętajmy jednak, że w przypadku okrągłego zdjęcia profilowego pewien obszar na bokach może być mocniej przysłonięty. Dlatego odpowiednio zaprojektujmy naszą nakładkę.

6. Do wczytanych grafik dodajmy jeszcze poziomy pas, dzięki któremu nakładka będzie lepiej wyglądać także przy kwadratowym zdjęciu profilowym. Dodajemy nową pustą warstwę – na panelu warstw klikamy na a następnie w oknie dialogowym na OK. 

7. Przesuwamy nową warstwę poniżej warstw z grafikami i zaznaczamy ją. Następnie za pomocą narzędzia Zaznaczenie prostokątne rysujemy poziomy pas na obrazku. 

Potem wybieramy biały kolor w polu koloru pierwszoplanowego i za pomocą narzędzia Wypełnienie kubełkiem klikamy na narysowany pas i wypełniamy go wybraną barwą. Przesuwamy warstwę z pasem w odpowiednie miejsce za pomocą narzędzia Przesunięcie.

8. Możemy usunąć część białego pasa spod liter grafiki. W tym celu za pomocą narzędzia Zaznaczenie prostokątne obrysowujemy obszar, z którego chcemy usunąć namalowany wcześniej pas. Wciskamy klawisz Enter. Możemy również użyć narzędzia Gumka i wytrzeć niepotrzebne piksele. Gotowe!

9. Na koniec musimy odpowiednio zapisać naszą nakładkę. Z menu Plik wybieramy Wyeksportuj jako… Nadajemy nazwę i wybieramy rozszerzenie pliku. Zapisując jako PNG, zachowamy przezroczystość. Klikamy na Wyeksportuj. W nowym oknie możemy zostawić domyślne ustawienia i klikamy na Wyeksportuj.

Teraz możemy dodać nakładkę do naszego zdjęcia profilowego na Faceboku.

Jak umieścić naszą nakładkę na Facebooku

Do wstawiania i tworzenia nakładek na Face­booku przeznaczone jest narzędzie Frame Studio. Znajdziemy je na stronie www.facebook.com/fbcameraeffects.

1. Klikamy na przycisk Otwórz Frame Studio, następnie na Prześlij grafikę. Wybieramy z dysku komputera utworzoną wcześniej nakładkę na przezroczystym tle i klikamy na Otwórz.

2. Teraz naszą grafikę odpowiednio skalujemy i przesuwamy w oknie. Po prawej na podglądzie widzimy, jak nasza nakładka będzie się prezentować na malutkim profilowym zdjęciu. Klikamy na Dalej.

3. Nazywamy naszą nakład­kę. Możemy również podać inne parametry, na przykład słowa kluczowe, po których będzie można ją wyszukać na Face­booku. Następnie klikamy na Dalej, Opublikuj i na Gotowe. 

4. Od razu możemy nakładkę umieścić na zdjęciu profilowym. Klikamy na Ustaw jako zdjęcie profilowe i na OK.